Αφιέρωμα: Το Trabant της ανατολικής Γερμανίας

Αυτοκίνητα που δεν γνωρίζουμε καλά αλλά έπαιξαν το δικό τους ρόλο την εποχή εκείνη

Το Trabant είναι είναι ένα αυτοκίνητο που ελάχιστοι γνωρίζουν, τουλάχιστον στη χώρα μας αλλά κατάφερε να μείνει, ή μάλλον καλύτερα το κράτησαν, στην παραγωγή 38 ολόκληρα χρόνια με ελάχιστές αλλαγές στα μοντέλα και τις εκδόσεις του.

Όταν το τοίχος του Βερολίνου χώριζε τη Γερμανία σε Δυτική και Ανατολική, η ανατολική πλευρά ήθελε να κατασκευάσει ένα όχημα που θα προοριζόταν κυρίως για την εγχώρια αγορά καθώς οι εισαγωγές νέων οχημάτων από χώρες εκτός ανατολικού μπλοκ ήταν εξαιρετικά δύσκολη.

Το Trabant κατασκευάζονταν από την VEB Sachsenring Automobilwerke Zwickau και είχε ως στόχο να γίνει το αυτοκίνητο του λαού της Ανατολικής Γερμανίας. Το όνομα του σημαίνει δορυφόρος ή συνοδός στα Γερμανικά ενώ πολλές φορές είχε και το “χαιδευτικό” Trabi.

Στόχος ήταν η δημιουργία ενός ευρύχωρου οχήματος με άνετους χώρους για 4 άτομα, οικονομικό στην αγορά, που να χρειάζεται ελάχιστη συντήρηση και ως βάση χρησιμοποιήθηκαν παλιά σχέδια και ότι έμεινε από τα εργοστάσια των Horch και DKW.

Τα αυτοκίνητα αυτά μέχρι και το τέλος της παραγωγής τους δεν είχαν και μεγάλη εξέλιξη και κύριο χαρακτηριστικό τους ήταν το σώμα που ήταν κατασκευασμένο από συνθετικό πλαστικό και ο δίχρονος δικύλινδρος κινητήρας τους που κατανάλωνε μπόλικο λάδι αφήνοντας ένα σύννεφο μπλέ καπνού στο πέρασμα του. Ο κινητήρας ήταν τοποθετημένος στο εμπρός μέρος με την κίνηση να πηγαίνει επίσης στον εμπρός άξονα.

Ένα άλλο χαρακτηριστικό της απλής κατασκευής του είναι η απουσία αντλίας βενζίνης. Το ρεζερβουάρ καυσίμου ήταν τοποθετημένο εμπρός, πάνω από τον κινητήρα και η βαρύτητα αναλάμβανε να στείλει το καύσιμο στον κύλινδρο.

Το ελαφρύ σώμα του Trabant βοηθούσε ούτως ώστε το συνολικό βάρος να μην ξεπερνάει τα 600 κιλά και ήταν διαθέσιμο σε δύο βασικές εκδόσεις Limusine (sedan) και Universal (station wagon) ενώ υπήρξαν στη συνέχεια και περιορισμένης παραγωγής εκδόσεις (όπως κάμπριο) αλλά και 3 αγωνιστικά οχήματα (800 RS).

Ένα άλλο παράδοξο στην ιστορία του Trabant είναι η αυξημένη ζήτηση και ο χρόνος αναμονής για ένα καινούργιο όχημα που μπορούσε να φτάσει ή ακόμα και να ξεπεράσει τα 10 χρόνια. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα να πωλούνται σε ορισμένες περιπτώσεις ακριβότερα από τα καινούργια, αλλά κάτι τέτοιο ήταν λίγο συνηθισμένο εκείνη την εποχή και σε περιζήτητα μοντέλα και άλλων εταιριών.

Μέχρι το 1991, όταν και σταμάτησε η παραγωγή του, είχαν βγει στους δρόμους πάνω από 3.700.000 Trabant καθώς οι πολίτες της χώρας δεν είχα και πολλές επιλογές.

Το πρώτο μοντέλο που βγήκε από τη γραμμή παραγωγής, ήταν το Trabant 500 ή P50 ένα δίθυρο τετραθέσιο όχημα που φορούσε έναν αερόψυκτο δίχρονο δικύλινδρο κινητήρα 499 κ.εκ. με ισχύ 17 ίππων ενώ στη συνέχεια αναβαθμίστηκε ξεπερνώντας του 20 ίππους. Οι διαστάσεις του μοντέλου ήταν εξαιρετικά συμπαγείς καθώς το μήκος του δεν ξεπερνούσε τα 3,5 μέτρα (3.360 χλστ.) και το πλάτος ήταν 1,5 μέτρα.

Η παραγωγή του P50 σταμάτησε το 1962 έχοντας πουλήσει πάνω από 130.00 αντίτυπα.

Ο αντικαταστάτης του ήταν το Trabant 600 ή P60 που όπως μαρτυράει και το όνομα του είχε αναβαθμισμένο κινητήρα 600 κ.εκ. και παρέμεινε δίχρονος αερόψυκτος με δύο κυλίνδρους και η απόδοση του είχε αυξηθεί ελαφρώς. Ο αντικαταστάτης του 600, το 601, ήταν και το πιο πετυχημένο μοντέλο της εταιρείας καθώς από το 1963 που παρουσιάστηκε έμεινε στην παραγωγή για 27 χρόνια, μέχρι το 1990.

Ουσιαστικά το 601 ήταν ένα facelift του 600. Η ισχύς του κινητήρα ανέβηκε στους 25 ίππους και η κατανάλωση ήταν στα 7 λίτρα για κάθε 100 χλμ. πορείας. Για το σπριντ των 0-100 χλμ/ώρα, το Trabant χρειαζόταν 21 δευτερόλεπτα ενώ η τελική του ταχύτητα άγγιζε τα 100 χλμ/ώρα.

Μετά την πτώση του τοίχους και την ένωση της Γερμανίας, το τελευταίο Trabant που κατασκευάστηκε ήταν το 1.1 που παρουσιάστηκε το 1988 αλλά έμεινε στην παραγωγή μόλις για 2 χρόνια (1990-1991). Το 1.1 ήταν το πρώτο όχημα της εταιρείας με τετράχρονο κινητήρα, προερχόμενο από τη VW αλλά και νέο παρουσιαστικό. Συγκεκριμένο ο κινητήρας ήταν από το Polo και είχε ισχύ 45 ίππων αλλά το υπόλοιπο όχημα παρέμενε πολύ πίσω τεχνολογικά σε σχέση με άλλα οχήματα της εποχής του. Αποτέλεσμα ήταν, η ανατολικογερμανική εταιρεία να μη μπορέσει να βρει αγοραστικό κοινό μετά την πτώση του τοίχους καθώς τα μεταχειρισμένα οχήματα των δυτικών κατασκευαστών ήταν πολύ καλύτερα. Τον Απρίλιο του 1991, βγήκε από την γραμμή παραγωγής το τελευταίο Trabant ενώ συνολικά κατασκευάστικα λίγο πάνω από 3 εκατομμύρια αντίτυπα.

Σήμερα, τα Trabant παραμένουν στα χέρια συλλεκτών αυτοκινήτων ενώ η εταιρεία Herpa αγόρασε τα δικαιώματα του ονόματος με σχέδια για αναβίωση της φίρμας με ηλεκτρικά μοντέλα. Το ηλεκτρικό Trabant nT που είδαμε το 2009 στη Φρανκφούρτη είχε σκοπό να βγει στην παραγωγή μέχρι το 2012 αλλά τα σχέδια έχουν αναβληθέι.